Lao động nghỉ không phép, xử lý thế nào? Nếu gây thiệt hại cho công ty, lao động phải chịu trách nhiệm bồi thường không?

1. Ý nghĩa của việc nghỉ việc không phép

Khi hợp đồng lao động được ký kết giữa người lao động và doanh nghiệp, người lao động có nghĩa vụ làm việc theo thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu người lao động không đến làm việc vào ngày làm việc được quy định và không xin phép, điều này được coi là nghỉ việc không phép.

(a) Phân biệt với việc đi muộn hoặc về sớm:
Nghỉ việc không phép không giống với đi muộn hay về sớm. Người lao động đi làm muộn hoặc về sớm nhưng vẫn làm việc thì không bị coi là nghỉ việc không phép, trừ khi hai bên có thỏa thuận khác.
(b) Nghĩa vụ xin phép:
Người lao động phải thực hiện thủ tục xin nghỉ theo quy định. Nếu không thể xin nghỉ trước do lý do khẩn cấp, họ vẫn phải bổ sung thủ tục sau đó. Nếu không thực hiện, có thể vẫn bị coi là nghỉ việc không phép.

2. Xử lý khi người lao động nghỉ việc không phép

(a) Khi đủ điều kiện sa thải:
Theo Điều 12 Khoản 1 Luật Lao động Cơ bản, nếu người lao động nghỉ việc không phép liên tiếp 3 ngày hoặc tổng cộng 6 ngày trong 1 tháng mà không có lý do chính đáng, doanh nghiệp có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
- Tính liên tiếp 3 ngày:
  Ngày nghỉ không phép được tính liên tục, không bị gián đoạn bởi ngày nghỉ hoặc ngày lễ.
- Tính trong 1 tháng:
  Một tháng được tính từ ngày đầu tiên nghỉ việc không phép đến cùng ngày của tháng tiếp theo. Nếu tổng số ngày nghỉ không phép đạt 6 ngày, doanh nghiệp có quyền sa thải.
(b) Khi chưa đủ điều kiện sa thải:
Nếu không đủ điều kiện để sa thải, doanh nghiệp có thể:
- Thương lượng để chấm dứt hợp đồng.
- Ghi nhận vi phạm và nhắc nhở cải thiện.

3. Trách nhiệm bồi thường khi gây thiệt hại cho doanh nghiệp

Người lao động nghỉ việc không phép gây thiệt hại cho công ty có thể bị yêu cầu bồi thường theo Điều 184 Bộ Luật Dân sự. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải cung cấp bằng chứng:

Người lao động có lỗi (cố ý hoặc vô ý).
Thiệt hại thực tế xảy ra.
Có mối quan hệ nhân quả giữa nghỉ việc và thiệt hại.

Do khó khăn trong việc chứng minh thiệt hại và chi phí kiện tụng cao, nhiều doanh nghiệp thường chọn giải pháp thương lượng hoặc hòa giải.

Lưu ý:
Doanh nghiệp không được phép khấu trừ lương của người lao động làm tiền bồi thường khi chưa có phán quyết pháp lý, nếu không sẽ bị phạt hành chính từ 90.000 TWD đến 450.000 TWD.